ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşması, dün gece yarısı resmen yürürlüğe girdi. Anlaşmaya göre, İran’ın başlattığı son füze atışları sona erecek, üzerinden 12 saat geçtikten sonra da İsrail operasyonlarına ara verilecekti. İlk işaretler umut vadediyordu ancak her iki taraf da birbirini suçlamaya devam ediyor.
İran’dan İlk Adım, İsrail’den Karşılık
Tahran yönetimi, anlaşmanın devreye girdiğini duyuran ilk ülke oldu. İran resmi medyası, “Misilleme operasyonlarımızı durdurduk ve ateşkese sadığız” açıklaması yaptı. Fakat İsrail Savunma Bakanı, İran’ın durduğunu gösteren somut bir delil olmadığını belirterek “Hemen yeniden saldırı emri verildi” dedi.
Füze Saldırıları ve İddialar
İsrail makamları, İran’ın hava savunma sistemlerini hedef alan en az dört kıtalararası balistik füze fırlattığını iddia ediyor. Tahran ise bu atışları “savunma amaçlı” olarak tanımlayarak, “Amerikan üslerini vurmaya yönelik bir çapraz misilleme değildi” dedi. AP News’a göre, İran’ın Katar’daki Al Udeid Hava Üssü’ne yönelik saldırı girişimi, ateşkesi neredeyse başlatamaz hale getirdi.
Uluslararası Tepkiler ve Aracılık Çabaları
Mısır ve Suudi Arabistan ateşkesi memnuniyetle karşılarken, Fransa’nın dışişleri bakanlığı “Tüm taraflar yükümlülüklerini yerine getirmeli” uyarısında bulundu. Katar’ın diplomatik kanallardan yürüttüğü ara uzlaştırma çalışmalarının, anlaşmanın kalıcılığına dair en güçlü umut olarak gösterildiği belirtiliyor.
İnsani Durum ve Bölgesel Riskler
Ateşkesin yürürlüğe girmesine rağmen, sınır bölgelerinde sivillerin açlık, su ve elektriksiz kaldığı rapor edildi. Uluslararası Kızılhaç Komitesi, Gazze çevresindeki insani yardım koridorlarının derhal açılması çağrısında bulundu. Ayrıca, Akdeniz’de petrol sevkiyatını tehdit eden gövde tatbikatları ve Hint Okyanusu’ndaki tanker geçişleri de risk altında.
Gelecek Beklentileri
Analistler, gerilimin tamamen sona ermesi için iki aşamalı kalıcı bir mekanizma öneriyor. Önce insani yardımların kapsamlı şekilde sağlanması, ardından tüm bölgesel aktörlerin katıldığı yeni bir barış konferansının toplanması planlanıyor. Eğer İran ve İsrail, aradaki restleşmeyi durdurup diplomatik zemine geri dönemezse, “ateşkes” kısa süre sonra yeniden tehlikeye girebilir.
Sonuç:
Kırılgan bir koşulla başlayan ateşkes, henüz “kalıcı barış” anlamına gelmiyor. Taraflar arasındaki güvensizlik ve hızlı provokasyon riski, Ortadoğu’da gerilimin yeniden tırmanması ihtimalini canlı tutuyor. Dünya kamuoyu, diplomatik kanalların bu kez netice alıp alamayacağını merakla bekliyor.
ateşkes, kırılgan ateşkes, Ortadoğu barış, İran–İsrail, cezae fire, ceasefire, barış anlaşması, ABD arabuluculuğu, füze saldırısı, bölgesel gerilim,
Ortadoğu analizi, jeopolitik risk, küresel piyasalar, piyasa tepkisi, ekonomi haberleri, finans haberleri, enerji güvenliği, insan hakları, insani yardım,
diplomasi, uluslararası ilişkiler, savaş ve barış, conflict resolution, peace process, Middle East, Iran news, Israel news, Trump diplomasi, Türkiye haberleri